Սիմվաստատին - Ստատիններ

Ընդհանուր նկարագրություն

Սիմվաստատինը ստատինների խմբին պատկանող դեղամիջոց է, որը նվազեցնում է արյան խոլեստերինի մակարդակը:

Մյուս ստատինների նման, Սիմվաստատինը կրճատում է լյարդում խոլեստերինի արտադրությունը՝ արգելափակելով HMG-CoA ռեդուկտազը՝ ֆերմենտ, որն իրականացնում է խոլեստերինի սինթեզը:

Բրենդային անվանումներ

Zocor

Օրինակներ

Ստատինների խմբին են պատկանում նաև հետևյալ դեղամիջոցները՝

• Ատորվաստատին (Մևեկոր)
• Լովաստատին (Մեվեկոր)
• Ֆլուվաստատի (Լեսկոլ)
• Պրավաստատի (Լիվալով, Զիպիտամգ)
• Ռոսուվաստատին (Կրեստոր):

Ցուցումներ

• Սիմվաստատինը նշանակվում է ընդհանուր խոլեստերինը, ՑԽԼ խոլեստերինը և տրիգլիցերիդները նվազեցնելու և բարձր խտության լիպոպրոտեիդների (ԲԽԼ) խոլեստերինը բարձրացնելու համար:
• Սրտի իշեմիկ հիվանդությամբ, դիաբետով, ծայրամասային անոթային հիվանդությամբ կամ ինսուլտի կամ այլ ուղեղանոթային հիվանդության պատմությամբ անձանց մոտ Սիմվաստատինը նշանակվում է սրտի իշեմիկ հիվանդությունից մահացությունը կրճատելու, ոչ մահացու սրտամկանի ինֆարկտը և ինսուլտը կանխարգելելու և սրտային և ոչ սրտային ռեվասկուլյարիզացիայի միջամտությունների կարիքը նվազեցնելու համար:

Կողմնակի ազդեցություններ

Սիմվաստատինի ամենատարածված կողմնակի ազդեցություններից են՝

• գլխացավեր
• սրտխառոց
• փսխում
• փորլուծություն
• որովայնային ցավեր
• մկանային ցավեր
• լյարդային ֆերմենտների ակտիվացում
• գերզգայունության ռեակցիաներ:

Այլ կողմնակի ազդեցություններից են՝

• hիշողության կորուստ
• մոռացկոտություն
• ամնեզիա
• շշմածություն կամ շփոթվածություն
• հիշողության խանգարում:

Սիմվաստատինի ավելի լուրջ կողմնակի ազդեցություններ

• Ամենածանր հնարավոր կողմնակի ազդեցությունը լյարդի վնասումն է և մկանների բորբոքումը կամ քայքայումը, որը հատուկ է բոլոր ստատիններին:
• Ավելի հաճախ, ստատիններն առաջացնում են լյարդի ֆերմենտների գերակտիվացում, որը սովորաբար վերակագնվում է նույնիսկ եթե դրանց ընդունումը շարունակվում է: Սակայն ստատինների ընդունումը պետք է դադարեցնել, եթե լյարդային ֆերմենտների ակտիվությունը (մակարդակը) նորման գերազանցում է 3 անգամ և ավելի շատ: Լյարդի գործունեությունը պետք է ստուգվի մինչև մինչև ստատիններ ընդունելը և այն դեպքում, երբ կասկածվում է դրա ախտահարումը:
• Ստատիններով պատճառված մկանային բորբոքումը կարող է բերել մկանաբջիջների ծանր քայքայման, որը կոչվում է ռաբդոմիոլիզ: Այս հիվանդությունն ընթանում է արյան մեջ մկանային սպիտակուցի՝ միոգլոբինի հայտնվելով, որը կարող է դառնալ երիկամային անբավարարության և անգամ մահվան պատճառ: Նման բարդությունից խուսափելու համար Ատորվաստատին ստացող անձանց պետք է ներկայացնել, որ անբացատրելի մկանային ցավերի կամ թուլության դեպքում անհրաժեշտ է անհապաղ կապ հաստատել բժշկի հետ:
• Ստատինների օգտագործումը կապված է նաև դիաբետով մարդկանց մոտ արյան գլյուկոզի և գլիկոհեմոգլոբինի (HbA1c) մակարդակների բարձրացման հետ:

Փոխազդեցություններ

Սիմվաստատինի հեռացման դանդաղեցումը կարող է բարձրացնել այս դեղի մակարդակն օրգանիզմում՝ ավելացնելով մկանային թունավորման ռիսկը: Օրգանիզմից Սիմվաստատինի հեռացումն արգելակող դեղերից են՝

• Էրիթրոմիցին (Է-միցին)
• Կետոկոնազոլ (Նիզորալ)
• Իտրակոնազոլ (Սպորանոքս)
• Կլարիթրոմիցին (Բիաքսին)
• Տելիթրոմիցին (Կետեկ)
• Ցիկլոսպորին (Սանդիմմուն)
• Նեֆազոդոն (Սերզոն)
• Բեկեպրեվիր (Վիկտրելիս)
• Տելեպրեվիր (Ինկիվեկ)
• Վորիկոնազոլ (Վֆենդ)
• Պոզակքնազոլ (Նոքսաֆիլ)
• ՄԻԱՎ պրոտեազի պաշարիչեր, օրինակ՝ Ինդինավիր (Կրիքսիվան) և Ռիտոնավիր (Նորվիր)։

Այս դեղերը չպետք է զուգակցվեն Սիմվաստատինի հետ:

Գրեյպֆրուտի հյութի մեծ քանակները (օրական > 1,2 լիտր) նույնպես կարող են բարձրացնել արյան մեջ Սիմվաստատինի մակարդակը, ուստի պետք է այս հյութից կամ մրգից նույնպես խուսափել:

Հետևյալ դեղերը նույնպես կարող են բարձրացնել մկանային տոքսիկության ռիսկը՝<

• Ամիոդարոն (Կորդարոն)
• Վերապամիլ (Կալա, Վերելան, Իզոպտին)
• Դիլթիազեմ
• Ամլոդիպին (Նորվազք)
• Դանազոլ (Դանոկրին)
• Ռանոլազին (Ռեեքսա)
• Նիացին (Նիակոր, Նիասպան, Սլո-Նիացին)
• Գեմֆիբրոզիլ (Լոպիդ)
• Ֆենոֆիբրատ (Տրիկոր):

Ամիոդարոն, Ամլոդիպին կամ Ռանդոլազին ընդունող անձինք չպետք է գերազանցեն Սիմվաստատինի 20 մգ/օր, իսկ Վերապամիլ կամ Դիլթիազեմ ընդունողները՝ 10 մգ/օր դեղաչափերը: Գեմֆիբրոզիլ կամ Դանազոլ ընդունող մարդիկ չպետք է ընդունեն Սիմվաստատին:

Սիմվաստատինն ուժեղացնում է Վարֆարինի (Կումադին) ազդեցությունը և արյան մեջ Դիգօքսինի (Լանօքսի) մակարդակը: Ուստի, Սիմվաստատին և Վարֆարին կամ Դիգօքսին ստացող անձինք պետք է գտնվեն մշտական հսկողության ներքո:

Խոլեստիրամինը (Քվեստրան) կրճատում է Սիմվաստատինի ներծծումը, ուստի վերջինս պետք է տրվի Խոլեստիրամին ընդունելուց առնվազն 2 ժամ առաջ կամ առնվազն 4 ժամ հետո:

Այն չինացիները, ովքեր ≥ 1 գ/օր Նիացինը զուգակցում են 40 մգ/օր Սիմվաստատինի հետ, նույնպես ենթարկվում են մկանների հետ կապված կողմնակի ազդեցությունների բարձրացած ռիսկի: Ուստի այս մարդիկ չպետք է Սիմվաստատինի դեղաչափը բարձրացնեն մինչև 80 մգ/օր-ի: Ընդհանուր առմամբ, ≥ 1 գ/օր Նիացին ստացող մարդկանց խորհուրդ է տրվում Սիմվաստատինի մինչև 20 մգ/օր դեղաչափ:

• Սիմվաստատինը չի կարելի ընդունել հղիության ընթացքում, քանի որ զարգացող պտուղն ունի խոլեստերինի կարիք, մինչդեռ Սիմվաստատինը կրճատում է դրա արտադրություը: Այն պետք է նշանակել միայն վերարտադրողական տարիքի այն կանանց, ովքեր չեն պատրաստվում հղիանալ:
• Զարգացող նորածնի մոտ կողմնակի ազդեցությունների ռիսկի պատճառով կրծքով կերակրող մայրերը պետք է չօգտագործեն Սիմվաստատին:

Դեղաչափեր

• Սիմվաստատինի խորհուրդ տրվող դեղաչափը 10 մգ-ից մինչև 40 մգ է, որը պետք է ընդունել օրական մեկ անգամ, երեկոյան ժամերին, սննդի հետ կամ առանց դրա: Բուժումը սովորաբար մեկնարկվում է օրական 10 կամ 20 մգ-ից, սակայն սրտային հիվանդության բարձր ռիսկով անձանց կարելի է սկսել 40 մգ/օր դեղաչափից:
• Սիմվաստատինի 80 մգ/օր դեղաչափը սահմանափակվում է այն անձանց համար, ովքեր շարունակաբար (օրինակ՝ 12 ամիս և ավելի) ստացել են 80 մգ/օր առանց մկանային տոքսիկության նշանների (այսպիսի բարձր դեղաչափը կապված է մկանային տոքսիկության, ներառյալ՝ ռաբդոմիոլիզի բարձր ռիսկի հետ):
• Սիմվաստատինի 40 մգ/օր-ից ավելի բարձր դեղաչափի կարիք ունեցող անձինք պետք է անցնեն այլընտրանքային դեղամիջոցի:

Դեղաձևեր և պահպանում

Դեղաձևեր

• Հաբեր՝ 5, 10, 20, 40 և 80 մգ:
• Բերանային (oրալ) տարալուծվող հաբեր՝ 10, 20, 40 և 80 մգ:

Պահպանում

• Հաբերը պետք է պահպանել 5-30°C ջերմաստիճանային պայմաններում:
• Բերանային տարալուծվող հաբերը պետք է պահպանել 20-25°C ջերմաստիճանային պայմաններում:

Ամփոփում

Սիմվաստատինը պատկանում է ստատինների դասին և նշանակվում է արյան մեջ խոլեստերինի և տրիգլիցերիդների մակարդակները նվազեցնելու համար: