Սպերմոգրամա - Կլինիկական հետազոտություններ

Միջազգային անվանում (հապավում). Spermogram (Semen Analysis) (Sperm)

Նկարագրություն

Սպերմոգրաման սերմնահեղուկի հետազոտություն է, որի նպատակը տղամարդու պտղաբերության ունակության գնահատումն է։

Սերմնահեղուկի հետազոտությունը ներառում է քանակական, որակական և կառուցվածքային (մորֆոլոգիական) ցուցանիշներ։

Սերմնահեղուկի պտղաբերության գնահատումը առանձին վերցրած միայն մեկ ցուցանիշով ճիշտ չէ, այլ պետք է միաժամանակ հաշվի առնել բոլոր ցուցանիշները։ Նույնիսկ նույն տղամարդու մոտ տարվա ընթացքում սպերմոգրամայի ցուցանիշները կարող են զգալի փոփոխվել, ուստի Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) խորհուրդ է տալիս օգտվել միայն բեղմնունակ սերմնահեղուկի նորմատիվային ցուցանիշներից։ Այս նորմատիվ ցուցանիշները ստացվել են հետազոտելով առողջ բեղմնունակ տղամարդկանց պոպուլյացիայի սերմնահեղուկները (ում զուգընկերուհիները հղիացել են):

Նորմատիվային ցուցանիշներին զիջող տղամարդիկ կարող են լինել բեղմնունակ։

Նորմայից շեղված ցուցանիշներ ստանալիս խորհուրդ է տրվում հետազոտությունը կրկնել 1-2 շաբաթ անց և ստացված արդյունքներով այցելել անդրոլոգին։

Ցուցումներ

• անպտուղ ամուսնություն (տղամարդու գործոնի հայտնաբերում)
• տղամարդու անպտղություն (պրոստատիտ, վարիկոցելե, վարակներ, վնասվածքներ, հորմոնային խանգարումներ)
• նախապատրաստում արհեստական բեղմնավորմանը

Կենսանմուշ

Sperm թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ սերմնահեղուկ։

Կենսանմուշի հանձնում

Եթե նույն օրը նախատեսված է հորմոնների և սպերմոգրամայի հանձնում, նախ պետք է հանձնել արյունը, հետո նոր՝ սերմնահեղուկը։

Սերմնահեղուկի հանձնման ընդհանուր կանոններին ծանոթացեք այստեղ։

Չափման միավորներ

Տարբեր ցուցանիշների համար՝ տարբեր միջակայքեր (տես ստորև)

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Ցուցանիշներ՝ համաձայն ԱՀԿ 5-րդ խմբագրման, 2010թ․

• սեռական վերապահում՝ 2-3 օր
• ծավալ՝ ≥ 1,5 մլ
• մածուցիկություն՝ մածուցիկ
• հեղուկացման ժամանակը՝ 10-60 րոպե անց
• մածուցիկություն՝ մինչև 2 սմ
• գույն՝ սպիտակագորշավուն
• հոտ՝ սպերմինի հոտ
• թթվայնություն կամ pH՝ (7,2 - 8,0)
• թափանցիկություն՝ անթափանց
• լորձ՝ չի հայտնաբերվել
• սպերմատոզոիդների ընդհանուր քանակը 1 մլ-ում՝ ≥ 20 մլն
• սերմնահեղուկում սպերմատոզոիդների ընդհանուր քանակը՝ ≥ 40 մլն
• շարժունակությունը՝ 50% և ավելի սպերմատոզոիդներ. ակտիվ շարժվող կամ 25% և ավել ակտիվ գծային շարժմամբ ստանալուց 1 ժամ հետո
• % նորմոկինետիկ և հիպոկինետիկ սպերմատոզոիդներ՝ 50 % և ավել
• % ակինետիկ սպերմատոզոիդներ՝ 25 % և պակաս
• ձևաբանությունը՝ 50 % և ավել
• կենսունակությունը՝ կենսունակ
• սպերմատոգենեզի բջիջներ՝ (2-4) կամ 0,5-2,0%
• էպիթել՝ եզակի
• լեյկոցիտներ՝ 4-6 տեսադաշտում կամ ≤ 1 մլն/մլ
• էրիթրոցիտներ՝ բացակայում են
• լեցիտինային հատիկներ՝ շատ քանակությամբ
• սոսնձում՝ բացակայում է

Արդյունքների մեկնաբանություն

Սերմնահեղուկի ցուցանիշների դասակարգում

• նորմոզոոսպերմիա՝ նորմալ միջակայքին հավասար կամ բարձր սպերմատոզոիդների ընդհանուր թիվ (կամ խտություն) և ակտիվ շարժվող և կառուցվածքային նորմալ սպերմատոզոիդների տոկոս
• ասպերմիա՝ սերմնահեղուկի բացակայություն (կամ հետադարձ սերմնաժայթքում)
• ասթենոտերատոզոօսպերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր ինչպես ակտիվ շարժվող, այնպես էլ կառուցվածքային նորմալ սպերմատոզոիդների տոկոս
• ասթենոզոոսպերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր ակտիվ շարժվող սպերմատոզոիդների տոկոս
• ազոոսպերմիա՝ սերմնահեղուկում սպերմատոզոիդների բացակայություն
• հեմոսպերմիա (հեմատոսպերմիա)՝ սերմնահեղուկում էրիթրոցիտների առկայություն
• լեյկոսպերմիա (լեյկոցիտոսպերմիա, պիոսպերմիա)՝ սերմնահեղուկում լեյկոցիտների առկայություն նորմալ միջակայքից բարձր ցուցանիշներով կամ թարախամիզություն
• օլիգոասթենոզոօսպերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր ակտիվ շարժվող սպերմատոզոիդների ընդհանուր քանակ (կամ խտություն) և տոկոս
• օլիգոասթենոտերատոզոոսպերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր սպերմատոզոիդների ընդհանուր թիվ (կամ խտություն) և ակտիվ շարժվող և կառուցվածքային նորմալ սպերմատոզոիդների տոկոս
• օլիգոտերատոզոօսերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր սպերմատոզոիդների ընդհանուր քանակ (կամ խտություն) և կառուցվածքային նորմալ սպերմատոզոիդների տոկոս
• օլիգոզոոսպերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր սպերմատոզոիդների ընդհանուր թիվ (կամ խտություն)
• տերատոզոոսպերմիա՝ նորմալ միջակայքից ցածր կառուցվածքային նորմալ սպերմատոզոիդների տոկոս

Սպերմոգրամայում ախտաբանական փոփոխությունների պատճառներ

• ժառանգական (բնածին) հիվանդություններ
• թունավոր ազդեցություններ (ալկոհոլ, դեղեր, ռենտգենյան կամ ռադիացիոն ճառագայթումներ)
• կապարի, սնդիկի միացությունների վնասակար ազդեցություններ
• միզասեռական օրգանների քրոնիկ բորբոքային հիվանդություններ (պրոստատիտ, վեզիկուլիտ), օրինակ, քլամիդիային ծագման
• վարիկոցելե
• հորմոնային խանգարումներ (անհրաժեշտ է լրացուցիչ որոշել ֆոլիկուլախթանիչ հորմոնի (FSH), լյուտեինացնող հորմոնի (LH), տեստոստերոնի (TEST) և պրոլակտինի (PRL) մակարդակները)
• սերմնազատող ծորանների անցանելիության խանգարումներ։